Όταν ένα βιβλίο έχει πολλές εικόνες θεωρούμε ότι είναι για μικρά παιδιά και συνήθως δεν το επιλέγουμε για μεγαλύτερες ηλικίες, ακόμα και αν ο εκδοτικός το προτείνει για αυτές. Γενικά επικρατεί η αντίληψη ότι μόνο ο γραπτός λόγος μπορεί να καλλιεργήσει εκπαιδευτικά το παιδί, να εξασκήσει τον εγκέφαλο και γενικά να πάρει όλα τα οφέλη του "διαβάζω ένα βιβλίο", ιδιαίτερα μιλώντας για τα μεγαλύτερα παιδιά.
Αυτόματα, τα γκράφικ νόβελς για πολλούς κατατάσσονται ως "δεύτερα" ή ως μικρής αξίας και προσφοράς για τον αναγνώστη. Είναι όμως έτσι;
Αυτόματα, τα γκράφικ νόβελς για πολλούς κατατάσσονται ως "δεύτερα" ή ως μικρής αξίας και προσφοράς για τον αναγνώστη. Είναι όμως έτσι;
Καταρχάς για να δούμε τι σημαίνει γκράφικ νόβελ (στα ελληνικά εικονογράφημα). Η αλήθεια είναι πως υπάρχει μια ασάφεια του όρου. Η ονομασία δόθηκε για δύο λόγους: πρώτος για να περιγράψουν το είδος (είναι δηλαδή ένα αφήγημα με εικόνες) και δεύτερον για να ξεχωρίσουν το έιδος αυτό από τα κομικς. Και θα μου πείτε: αλήθεια ποια είναι η διαφορά μεταξύ των κομικς και των γκράφικ νόβελς; Και εδώ δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση. Περισσότερο μοιάζει σαν να μας λέει ότι τα γκράφικ νόβελς είναι "κόμικ αλλά όχι σαν τα κόμικ που ξέρετε"! Συνήθως πάντως, τα γκράφικ νόβελς τείνουν να παρουσιάζουν ιστορίες πιο κοντά στην καθημερινότητα, με πιο "αληθινά" γεγονότα και να εκθέτουν προβλήματα που απασχολούν την σύγχρονη κοινωνία (πόλεμος, ρατσισμός, κοινωνικό αποκλεισμό, θρησκευτικές διακρίσεις κλπ)
Όμως, τους έχουμε δώσει την αξία που τους αναλογεί; Δεν είναι λίγες οι φορές που έχω ακούσει να λένε "Είσαι μεγάλος πια για κόμικ". Συνήθως όμως τα γκράφικ νόβελς περιέχουν πιο δύσκολες λέξεις από αυτές που θα συναντούσαμε σε ένα αντίστοιχο ηλικιακά βιβλίο. Αυτό συμβαίνει γιατί η εικόνα που συνοδεύει το μικρό κείμενο δίνει αρκετές πληροφορίες για το περιεχόμενό του κάνοντας έτσι πιο εύκολο στον αναγνώστη να αναγνωρίσει και να καταλάβει ακόμα και λέξεις με πιο δύσκολες έννοιες ή που δεν συναντάμε συχνά.
Από την άλλη αρκετοί είναι εκείνοι που φοβούνται ότι ένα γκράφικ νόβελ μπορεί να κάνει τον αναγνώστει να φοβηθεί ή να βαρεθεί τα βιβλία με μεγάλο κείμενο. Αντίθετα όμως, τα γκράφικ νόβελς καλλιεργούν με πολύ αβίαστο τρόπο την φιλαναγνωσία. Ακόμα και τα παιδιά που δεν συμπαθούν τα βιβλία, είναι συνήθως πιο πιθανό να "κολλήσουν" το μικρόβιο του αναγνώστη διαβάζοντας ένα γκράφικ νόβελ. Τα γραφικά, τα έντονα χρώματα και οι εικόνες που είναι γεμάτες ενέργεια και δράση, "προκαλούν" το παιδί να αναζητήσει την επόμενη φορά άλλο ένα τέτοιο βιβλίο, βοηθώντας έτσι να δημιουργηθεί το κατάλληλο υπόβαθρο για ένα μελλοντικό βιβλιοσκουλικάκι!
Κάτι που ίσως δεν θα το περιμένατε είναι ότι "Ακονίζουν" τον εγκέφαλο! Ναι! Κι όμως! Συνήθως στα γκράφικ νόβελς ένα κομμάτι που κειμένου κρύβεται στην εικόνα. Εξαιρετική εξάσκηση μνήμης, κριτικής σκέψεις και συνδιαστικής και αναλυτικής αντίληψης καθώς πρέπει να ανακαλύψουν τη σύνδεση ανάμεσα σε εικόνα και κείμενο ή πολλές φορές μεταξύ δύο διαδοχικών εικόνων! Μην ξεχνάτε πως οι εικόνες μπορούν να "μιλούν" διαφορετικά στον καθένα μας και να προσθέσουν στην ιστορία κάτι ξεχωριστό ανάλογα με αυτόν που το διαβάζει!
Το γκράφικ νοβελ θεωρείται εξαιρετικό ακόμα και για παιδιά που δυσκολεύονται στην ανάγνωση ή έχουν κάποιες μαθησιακές δυσκολίες. Μια και η εικόνα συνοδεύει το κείμενο, είναι πολλές φορές εύκολο να συνδιάσεις τα γράμματα και να συνθέσεις τη λέξη πιο γρήγορα καθώς ο εγκέφαλος ήδη έχει διαθέσιμες τις λέξεις που ταιριάζουν στην εικόνα, με αποτέλεσμα να τις "σερβίρει" γρηγορότερα.
Την επόμενη φορά λοιπόν, που ο θησαυρός σας ζητήσει ένα τέτοιο βιβλίο μην διστάσετε και μην προβληματιστείτε. Δείτε το και σαν μια εναλλακτική μορφή ερεθισμάτων.
Αν είστε εκπαιδευτικός και θέλετε προτάσεις και ιδέες για να εμπνευστείτε πώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μέσα στην τάξη τα γκράφικ νόβελς δείτε εδώ.
Αν θέλετε περισσότερες προτάσεις για όλες τις ηλικίες δείτε εδώ, εδώ και εδώ.
Σας φιλώ γλυκά!
πηγές:
https://www.ctd.northwestern.edu/blog/research-behind-graphic-novels-and-young-learners
http://www.inquiriesjournal.com/articles/907/graphic-novels-preparing-for-a-mulitmodal-and-multiliterate-world
http://cbldf.org/wp-content/uploads/2015/04/2015-CBLDF-Raising-a-Reader-ComicBook-FINAL-PRINT-sm.pdf
https://pdfs.semanticscholar.org/968c/e92cbfa2c6ad985737801e3c0e2b264739fd.pdf
https://www.ebsco.com/blog-archives/article/four-ways-that-graphic-novels-can-build-reading-skills-in-the-classroom
https://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/graphic-novels-mia-opsimi-morfi-ton-komiks-logotexnia-i-aythyparkti-texni
http://keimena.ece.uth.gr/main/t26/3-kritikos.pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου