Κοριτσίστικες επιστημονικές ερωτήσεις: Μανό και ασετόν!

                                                  

Χθες λοιπόν η κόρη μου με ρώτησε
"Πώς το ασετόν διαλύει το μανό;"
Ευκαιρία λοιπόν για λίγη κοριτσίστικη χημεία!

Για να καταλάβουμε πως διαλύεται το μανό θα πρέπει πρώτα να δούμε τι είναι το μανό.
Γενικά τα μανό αποτελούνται απο  νιτροκυταρρίνη, μια ασταθής ένωση, που διασπάται εύκολα και αναφλέγεται τόσο με την επίδραση της θερμότητας όσο και με κρούση.

νιτροκυτταρίνη

χημική σύσταση νιτροκυτταρίνης

Η νιτροκυτταρίνη προέρχεται από την επεξεργασία της κυτταρίνης (ακατέργαστο βαμβάκι ή πολτός ξύλου) με ένα μείγμα νιτρικού και θειικού οξέος.
Χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ως εκρηκτικό, αντικαθιστώντας την πυρίτιδα. Σήμερα το χρησιμοποιούμε σε διάφορα υλικά όπως τα μπαλάκια του πιγκ-πονγκ, στα πλαστικά υλικά, στα κινηματογραφικά φιλμ, βερνίκια κλπ.  Όταν στεγνώσει στα νύχια μας δεν αποτελεί απειλή για μας ... εκτός και αν έχετε σκοπό να βάλετε φωτιά στα δάκτυλά σας ... που αυτό από μόνο του ειναι απειλή!!!


Στο μπουκαλάκι με το μανό το βασικό συστατικό, η νιτροκυτταρίνη, είναι αραιωμένη σε ένα χημικό διάλυμα αιθυλικού οξικού άλατος (που με την σειρά του χρησιμοποιείται στην κόλλα, στην παραγωγή ντεκαφεινέ τσαγιού και καφέ κλπ). Η χαρακτηριστική μυρωδιά όταν ανοίγουμε το μπουκαλάκια ειναι από αυτό ακριβώς το διάλυμα, γιατί εξατμίζεται πολύ εύκολα και γρήγορα και φτάνει αμέσως στα ρουθούνια μας.
Όταν βάψουμε τα νύχια μας, το χημικό διάλυμα που αναφέραμε εξατμίζεται γρήγορα και αυτό που μένει πίσω είναι η νιτροκυτταρίνη η οποία στεγνώνει και φτιάχνει ένα όμορφο sστρώμα χρώματος πάνω στο νύχι μας.

Όταν λοιπόν ξεβάφουμε το νύχι μας χρησιμοποιούμε είτε προϊόν με ασετόν είτε χωρίς.
Τα προιόντα και των 2 τύπων περιέχουν το ίδιο χημικό διάλυμα που έχει το μανό. Έτσι διαλύεται το χρώμα (δηλαδή η νιτροκυτταρίνη) και κολλάει πάνω στο βαμβάκι. Και όπως είπαμε το υλικό αυτό εξατμίζεται πολύ εύκολα γι αυτό και νιώθουμε τα δάκτυλά μας να παγώνουν.
Η διαφορά τους είναι ότι το ένα περιέχει επιπλέον ασετόν ενώ το άλλο όχι.

Αρκετά με την επιστημονική εξήγηση. Πάμε τωρα να το κάνουμε πιο κοντά στα παιδιά μας.


Της είπα λοιπόν ότι το μανό αποτελείται από ένα σκληρό υλικό διαλυμένο σε μια ουσία για αυτό και ειναι υγρό. Όταν βάφουμε τα νύχια το διάλυμα εξατμίζεται (αυτό είναι που μυρίζει) και μένει το σκληρό υλικό πάνω στο νύχι.... Για να το ξεβάψουμε λοιπόν χρησιμοποιούμε το ίδιο αυτό διάλυμα για να αραιώσουμε το χρώμα και να το σκουπίσουμε με το βαμβάκι.
 
Ας φανταστούμε ότι βρισκόμαστε σε μια παραλία και ότι είμαστε τα μόρια του χρώματος  και όλοι μαζί πιανόμαστε μια σφικτή αγκαλια. Κάνεις δεν μπορεί να μας χωρίσει. Η θάλασσα δίπλα μας είναι το διάλυμα.
Όπως είμαστε λοιπόν αγκαλια πέφτουμε όλοι μαζι στην θάλασσα. Τι θα γίνει?
Μπορούμε να συνεχίσουμε να είμαστε όπως πριν? Δεν χαλαρώσαμε την αγκαλία μας? Μάλιστα καποιος μπορεί πια να μην μπορει να συνεχίζει να μας έχει αγκαλια. Αν ξαναβγούμε όμως έξω μπορούμε να ξαναπιαστούμε μια γερη αγκαλία!ετσι γίνεται και με το μανό!!!

Η κόρη μου ενθουσιάστηκε με την ιδέα αλλά απογοητεύτηκε γιατί δεν μπορούμε να πάμε τωρα στην θάλασσα να κανουμε το πείραμα όπως κάνουμε πάντα τα επιστημονικά απογεύματα.

Μας περιμένουν πολλές βουτιές το καλοκαίρι στο όνομα της επιστήμης!



πηγές
http://the-toast.net/2014/10/01/gal-science-nail-polish-works/
https://en.wikipedia.org/wiki/Nail_polishhttps://en.wikipedia.org/wiki/Nitrocellulose