Τι κερδίζει το παιδί μας όταν του διαβάζουμε βιβλία;

Έργο του Jessie Willcox Smith, που χρησιμοποιήθηκε για εξώφυλλο σε ένα βιβλίο με παραμύθια προς το τέλος του 19ου αιώνα (διατείθεται με άδεια Creative Commons -Share Alike, πηγή)

Αφού λοιπόν αναλύσαμε στο προηγούμενο άρθρο πού, πώς και γιατί καλό καλό να διαβάζουμε βιβλία γενικώς, πάμε να δούμε γιατί είναι σημαντικό να διαβάζουμε εμείς παραμύθια στα παιδιά μας από μικρή ηλικία.


Γράμματα/λέξεις Βλέποντας τα κείμενα τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τα γράμματα και τις λέξεις αβίαστα και από μικρή ηλικία. Έτσι όταν έρθει η ώρα να τα γνωρίσουν καλύτερα δεν τους είναι τόσο ξένα τα σύμβολα και συνεπώς είναι πολύ πιο εύκολο να τα αφομοιώσουν.

Συναισθήματα Καθώς διαβάζουμε ένα παραμύθι στο παιδί μας συνήθως σουφρώνουμε τα φρύδια μας όταν ο ήρωας είναι θυμωμένος, ανοίγουμε διάπλατα τα μάτια μας όταν συναντήσει κάτι μοναδικό ή από χαρά, βάζουμε χρώμα στην φωνή μας ανάλογα με το πώς νιώθει. Ένας σπουδαίος τρόπος να γνωρίσουν τα μικρά παιδιά τα συναισθήματα αλλά και να μάθουν να τα συνδέουν με τις εκφράσεις του προσώπου ώστε να τα αναγνωρίζουν στους γύρω τους.

Αναμνήσεις Μα πείτε μου δεν είναι υπέροχη η εικόνα: οι δυο σας αγκαλιά στις κουβερτούλες να διαβάζετε το αγαπημένο σας βιβλίο; Πόσες όμορφες και μαγικές αναμνήσεις δημιουργούνται!

Kαλλιεργείται η αγάπη προς τα βιβλία. Είναι λογικό πως αυτά τα συναισθήματα που γεννιούνται όταν καθόμαστε μαζί με τα παιδιά και διαβάζουμε είναι μοναδικά. Είμαστε μονο εγώ και τα εκείνα σε ένα δικό μας κόσμο, σε αυτό του παραμυθιού. Αυτή η επαφή, αυτά τα συναισθήματα προκαλούν την παραγωγή της ντοπαμίνης, μιας ορμόνης χαράς και επιβράβευσης για τον εγκέφαλό μας όπως την λένε οι επιστήμονες κάνοντας τον εγκέφαλο να θέλει να το ξαναζήσει αυτό. Έτσι θα αναζητήσει ευκαιρίες για ανάγνωση, συνεπώς φυτεύουμε το σποράκι της φιλαναγνωσίας (The brain chemistry of reading).

Είναι πιο ευχάριστο Το να διαβάζουμε δεν είναι εύκολο πράγμα. Απαιτεί από τον εγκέφαλο να σπάσει το κείμενο σε σύμβολα, να τα αναγνωρίσει, να τα συνθέσει και πάλι, να κατανοήσει την σχέση των λέξεων, και να αποκωδικοποιήσει το νόημα του κειμένου. Μερικές φορές, ειδικά στους πρώιμους αναγνώστες αυτή η διαδικασία είναι κουραστική και αφαιρεί την χαρα της απόλαυσης της ανάγνωσης το οποίο μπορεί να απομακρύνει το παιδί από τα βιβλία. Με το να διαβάζουμε παραμύθια στα παιδιά μας, κάνουμε εμείς αυτή τη δύσκολη διεργασία και αφήνουμε όλη τη χαρά της απόλαυσης σε εκείνα, κρατώντας αναμένη τη φωτιά της αγάπης για τα βιβλία!

Γλώσσα Έχουμε αναφέρει στο προηγούμενο άρθρο πόσο καλλιεργείται η γλώσσα και εμπλουτίζεται το λεξιλόγιο. Εδώ θα σταθούμε σε κάτι πιο μαγικό ακόμα. Αφού με το να διαβάζουμε εμεις το βιβλίο κάνουμε τη δύσκολη δουλειά για το παιδί μας, κατά συνέπεια μπορούμε να τους διαβάσουμε ακόμα και λίγο δυσκολότερα κείμενα από αυτά που θα μπορούσαν τα ίδια μόνα τους, προσφέροντας έτσι μια μοναδική ευκαιρία για περαιτέρω εξάσκηση της γλώσσας (σχετική βιβλιογραφία).

Επαφή - Επικοινωνία Προφανώς και η ώρα που ταξιδεύουμε μέσα σε ένα παραμύθι είναι η "ώρα μας". Έχουμε φροντίσει να μην έχουμε κάποια δουλεία, ούτε φαγητό που πρέπει να τσεκάρουμε, ούτε επαγγελματικά τηλεφωνήματα κλπ... Είναι η ώρα που αφοσιωνόμαστε αποκλειστικά σε αυτή την φανταστική περιπέτεια δίνουμε όλη μας την προσοχή εκει. Μοναδικές στιγμές για σύνδεση με το παιδί μας, το οποίο το αντιλαμβάνεται αμέσως, νιώθει μια εσωτερική ηρεμία ("τώρα είμαι σε απόλυτη σύνδεση με τη μαμα μου") και αφήνεται ελεύθερο. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που τις περισσότερες περισσότερες φορές κατά την διάρκεια της ανάγνωσης, τα παιδιά μας διακόπτουν για να μας διηγηθούν κάποιο περιστατικό που τους έκανε εντύπωση. Άλλες φορές μπορεί ακριβώς επειδή νιώθουν αυτή την επαφή, να αρπάξουν την ευκαιρία που θα τους δοθεί από το γεγονός που συνέβει στην ιστορία και να μας πουν για εκείνο το περιστατικό που έγινε στο σχολείο πριν 4 μέρες. Ειδικά για τις μαμάδες που έχουν μεγαλύτερο σε ηλικία παιδάκι μην φοβάστε να του διαβάσετε το αγαπημένο του παραμύθι αν σας το ζητά, ακόμα και αν το ίδιο γνωρίζει ανάγνωση. Συνήθως τα μεγάλα μας παιδάκια με τις δραστηριότητες, το σχολικό διάβασμα, τα πάρτυ και τους φίλους, έχουν λίγο χρόνο ελεύθερο να να μπορέσουμε να κάτσουμε οι 2 μας, να μιλήσουμε μόνοι μας ειδικά κατά την διάρκεια της εβδομάδας. Με την Χριστιάννα μου έχουμε καθιερώσει τα παραμύθια πριν τον ύπνο και πραγματικά είναι ένας χρόνος πολύτιμος και για τις δυο μας. Μαθαίνω τόσα πολλά, που συνήθως κατά την διάρκεια της ημέρας είναι τόσο φορτωμένη για να μου τα πει. Εκεί χαλαρώνει, και μου ανοίγεται ή μπορεί να συνδιάσει κάτι που διαβάζουμε με κάτι που έγινε πριν μέρες. Μπορεί να είναι μικρής σημασίας για την καθημερινότητά της αλλά για εμένα κάνει την διαφορά γιατί μαθαίνω ακόμα και από αυτές τις λεπτομέρειες.

Έχω τόσα πολλά να πω ακόμα αλλά λέω προς το παρόν να σταματήσω εδώ και να επανέλθω σύντομα. Ελπίζω να σας βοήθησα να δείτε ακόμα καλύτερα το μέγεθος της σημασίας των βιβλίων και σας εύχομαι να κάνετε υπέροχα "βιβλιοταξία".

Σας φιλώ!

πηγές
http://www.jstor.org/stable/20205005?seq=1#page_scan_tab_contents