Η πρώτη γνωριμία με μεγάλες μορφές της αρχαίας και της νέας ελληνικής λογοτεχνίας. (μέρος 2ο)

Συνεχίζουμε το όμορφο ταξίδι μας στα σημαντικά ελληνικά έργα και ερχόμαστε λίγο πιο κοντά χρονικά. Σ' αυτό το μέρος η επιλογή έγινε με κριτήριο είτε τη σπουδαιότητα των έργων λόγω του ότι αποτελούν ορόσημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας είτε τη σπουδαιότητα των συγγραφέων, τους οποίους μας δίνεται η δυνατότητα να γνωρίσουμε μέσα από έργα τους (κάποια από τα οποία ίσως να μην είναι ευρέως γνωστά) που είτε απευθύνονται σε παιδιά/εφήβους είτε έχουν διασκευαστεί ώστε να είναι κατάλληλα για αυτές τις ηλικίες. Θα παρατηρήσατε ότι οι προτάσεις μας ποικίλουν ηλικιακά, καθώς υπάρχουν πολλές εκδόσεις και διασκευές. Παρόλα αυτά υπάρχουν και αρκετά που απευθύνονται σε μεγαλύτερα παιδιά, καθώς δεν έχουν διασκευαστεί ώστε να είναι κατάλληλα για παιδιά σε μικρότερες ηλικίες.

ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Διγενής Ακρίτας (τέλος 10ου αιώνα ή αρχές 11ου)

Το έμμετρο αφήγημα του Διγενή Ακρίτα είναι το παλαιότερο λογοτεχνικό γραπτό μνημείο της δημώδους ελληνικής μεσαιωνικής γλώσσας, το οποίο έχει θεωρηθεί ως το έργο που σηματοδοτεί την αρχή της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Εξιστορεί την καταγωγή του Διγενή, τα παιδικά του χρόνια, τα ηρωικά κατορθώματά του και τον άδικο θάνατό του.

Παπαδόπουλος
Κέδρος
Μάλλιαρης

ΚΡΗΤΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Ερωτόκριτος, Βιτσέντζος Κορνάρος (αχρονολόγητο, μεταξύ 1590 και 1610)

Ο Ερωτόκριτος είναι έμμετρο μυθιστόρημα που συντέθηκε από τον Βιτσέντζο Κορνάρο στην Κρήτη, πιθανότατα κατά τη πρώτη δεκαετία του 17ου αιώνα. Αποτελείται από 10.012 ιαμβικούς δεκαπεντασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους αποδιδόμενους στην Κρητική διάλεκτο, εκ των οποίων οι τελευταίοι δώδεκα αναφέρονται στον ίδιο τον ποιητή. Κεντρικό θέμα του είναι ο έρωτας ανάμεσα σε δύο νέους, τον Ερωτόκριτο, που στο έργο αναφέρεται μόνο ως Ρωτόκριτος ή Ρώκριτος, και την Αρετούσα, και γύρω από αυτό περιστρέφονται και άλλα θέματα όπως η τιμή, η φιλία, η γενναιότητα και το κουράγιο. Μαζί με το έργο Ερωφίλη του Γεωργίου Χορτάτση είναι τα σημαντικότερα έργα της κρητικής λογοτεχνίας την περίοδο της Βενετοκρατίας. 

Μεταίχμιο (4χρ)

Διάπλαση (4χρ)

 Παπαδόπουλος (7χρ)

Polaris(10χρ)
Εκδόσεις Κεχριμπάρι (15χρ)
Και για εσάς του μεγάλους μια δωρεάν έκδοση του κειμένου

 

ΜΕΓΑΛΟΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ

Βιζυηνός

Ο Βιζυηνός ήταν ποιητής και λόγιος, όμως μέσα από τη στροφή του στο διήγημα αναδείχθηκε ένας από τους κορυφαίους Έλληνες πεζογράφους. Ο Βιζυηνός αντλεί το υλικό του από προσωπικές και οικογενειακές μνήμες και από τις παραδόσεις και τα βιώματα της λαϊκής ζωής στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Αυτό το υλικό, καθώς και η παιδεία του, η επιστημονική γνώση της ψυχολογίας, η  πλούσια γλώσσα (λόγια, λαϊκή και ιδιωματική) και η επαφή του με τη γερμανική λογοτεχνία συνέβαλαν στη δημιουργία των  αριστουργημάτων του. Τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με το έργο του μέσα από τη διασκευή του διηγήματος Το μόνο της ζωής του ταξείδιον, καθώς τα διηγήματα του στην πρωτότυπη του μορφή δεν ενδείκνυνται για μικρά παιδιά λόγω της ιδιαίτερης γλώσσας.

 Το μόνο της ζωής του ταξίδι, Μεταίχμιο (4χρ)

Ελληνικά διηγήματα, Παπαδόπουλος

Bonus πρόταση για γονείς: Αμάρτημα της μητρός μου , Πατάκης

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1891)

 

Ο Σκιαθίτης διηγηματογράφος, ποιητής, δημοσιογράφος και μεταφραστής, του οποίου κανένα έργο του δεν εκδόθηκε όσο ήταν εν ζωή, έχει εκθειαστεί και μυθοποιηθεί όσο ελάχιστοι ομότεχνοι του. Ήταν γιος παπά, μορφώθηκε και έμαθε ξένες γλώσσες μόνος του λόγω οικονομικών προβλημάτων, υπήρξε ο πρώτος συγγραφέας στην Ελλάδα που έγραφε για να βιοποριστεί και αποτελεί σημείο αναφοράς για την ελληνική λογοτεχνία. Η θεματολογία του κυμαίνεται από το μικρόκοσμο του αγαπημένου του νησιού μέχρι τις παιδικές αναμνήσεις και το θρησκευτικό βίωμα.

Παιδικά, Νίκας 
Πασχαλινα Διηγήματα, Μίνωας
Διηγήματα για τα Χριστούγενα και την Πρωτοχρονιά, Μίνωας
Ελληνικά διηγήματα νο1 (7χρ), Παπαδόπουλος
Ελληνικά διηγήματα νο2 (7χρ), Παπαδόπουλος
Διηγήματα, (9χρ) Παπαδόπουλος

Bonus πρόταση για γονείς: Η φόνισσα (ενηλίκων), Μεταίχμιο

Εμμανουήλ Ροΐδης (1895)

Από τους πιο οξυδερκείς και πνευματώδεις Έλληνες συγγραφείς. Καταξιώθηκε διεθνώς με το πρώτο του μυθιστόρημα/σάτιρα Πάπισσα Ιωάννα, το οποίο όμως καταδικάστηκε από την Εκκλησία της Ελλάδος λόγω του σατιρικού του χαρακτήρα. Τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να τον γνωρίσουν μέσα από το παραμύθι του Η Μηλιά, το οποίο έχει παιχτεί στο θέατρο και η παράσταση προτείνεται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ως ένα διαχρονικό παραμύθι που μιλά με τρυφερό τρόπο για την αξία της επαφής με τη φύση και τα ζώα, τη γενναιοδωρία και την αλληλεγγύη ενώ μας θυμίζει πως, όταν προσφέρει, ο άνθρωπος γίνεται όλο και πιο πλούσιος.

Η Μηλιά, Μεταίχμιο 

Ανδρέας Καρκαβίτσας

Το μυθιστόρημα του Ο ζητιάνος και η συλλογή διηγημάτων Λόγια της πλώρης τον ανέδειξαν σε έναν από τους σημαντικότερους Έλληνες πεζογράφους και έχουν μεταφραστεί και εκδοθεί σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Ο Ανδρέας Καρκαβίτσας θεωρείται, μαζί με τους Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και Γεώργιο Βιζυηνό, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ηθογραφίας και κύριος εκπρόσωπος της ρεαλιστικής πεζογραφίας στη νεοελληνική λογοτεχνία.

Λόγια της πλώρης Πατάκης

Δεν θα παραλείψουμε να αναφέρουμε την ποιητική ανθολογία για παιδιά, Ο γύρος το χρόνου με ποιήματα, της Μαριγώς Αλεξοπούλου η οποία φέρνει τους μικρούς αναγνώστες σε επαφή με μεγάλους ποιητές όπως Καβάφη, Παλαμά, Δροσίνης κλπ.

Φυσικά κυκλοφορούν και άλλες εκδόσεις εκτός από αυτές που σας προτείναμε. Επειδή αρκετές δεν τις βρήκαμε διαθέσιμες από τον εκάστοτε εκδοτικό οίκο, δεν τις συμπεριλάβαμε. Όπως σας αναφέραμε πολλάκις, ο σκοπός αυτών των άρθρων είναι να σας δώσουμε ερεθίσματα.

Ελπίζουμε να σας άρεσε και το σημερινό μας ταξίδι!
Η Εύα και εγώ σας στέλνουμε την αγάπη μας και τα φιλιά!